a happy moment in Antwerpen
De zomertentoonstelling ‘The still point of the turning world’ in het fotomuseum Antwerpen is de uitstekende gelegenheid om fotograaf David Claerbout in de etalage te plaatsen. Het werk van deze uitzonderlijke hedendaagse kunstenaar beweegt tussen foto en video wat het selectiecriterium vormde van de makers van de expo in het fomu. Naast andere toonaangevende projecten zoals de video ‘Du mentir-faux’ van Ana Torfs of het panorama ‘Frozen’ van Geert Goiris, raakt de tentoongestelde projectie ‘The Algiers’ Sections of a Happy Moment’ gemaakt door Claerbout in 2008 mijn gevoelige snaar.
David Claerbout zet het bewegende beeld stil en laat het stilstaande beeld verschuiven wat resulteert in een vreemd niemandsland voor de toeschouwer. Je moet de 37 minuten lange loop van dit gelukkige moment uitzitten om de ervaring ten volle te beleven. Dat deed ik voor de eerste keer in 2011 in een overzichtstentoonstelling van Claerbout’s werk in Wiels te Brussel. Wie dit gezien heeft, weet hoe overweldigend mooi de installaties gepresenteerd werden. Ik beschrijf de scenografie vandaag vanuit mijn herinnering en maak er in mijn hoofd (misschien ten onrechte) één van de beste expo’s van die ik ooit gezien heb. In de eerste ruimte was alles zwart: donkere vloerbekleding, grijze muren en zwart-wit video installaties overgoten met een seventies look. In het vertrek hogerop was alles wit, zowel de wanden als het tapijt op de grond, om de werken in kleur een kader te verlenen. De voorbije tentoonstelling ‘De tijd die blijft’ pronkte met alle pracht en praal die de foto/video montages te bieden hebben in een ongewoon monochrome setting.
‘The Algiers’ Sections of a Happy Moment’ stopt een betoverend moment op een dak in Algiers waar een groep jongeren een voetbalwedstrijd onderbreken om in het gezelschap van toekijkende ouderlingen de zeemeeuwen te voederen. Tegen de achtergrond van de Middellandse zee tonen 600 foto’s uit een selectie van 50 000 gecapteerde beelden één enkel ogenblik vanuit een zelfde hoeveelheid standpunten. Het is bijna magisch hoe het mogelijk wordt om wat aandoet als één foto vanuit zoveel gezichtspunten te bekijken. Je wandelt, zweeft en zoomt in rond en boven de scène op het dak met de indruk de tijd te doen verdrijven terwijl de gebeurtenis in wezen bevriest en jijzelf de beweging inzet. Bekijk het als een omgekeerde mannequin challenge waar je langs stilstaande beelden het geheel kan exploreren door de ogen van de kunstenaar.
De simpliciteit van het tafereel in contrast met de technische complexiteit van de productie in deze installatie openen de ogen en de discussie rond het medium fotografie. Dit is uiteraard de opzet en de uitnodiging van de tentoonstelling in het fotomuseum. Kom je daarom nog tot 8 oktober 2017 zelf verwonderen aan Claerbout’s happy moment of doe je genoegen aan ‘KING (after Alfred Wertheimer’s 1956 picture of a young man named Elvis Presley) (2015-2016) waar de rock n roll god digitaal terug tot leven wordt gebracht door de fototechnische skills van genie David Claerbout.
